چطور در هوای آلوده نفس بکشیم؟

براساس گزارش CNN، اين وضعيت با وجود تلاش‌هايي كه در زمينه مهار آن انجام شده‌، به نقطه اوج خود رسيده‌است و به گفته سوميتا كاتري قائم‌مقام مركز آسم در كلينيك كليولند، باوجود اينكه مردم راه‌هاي زيادي را به اجرا گذاشته‌اند، آلودگي هوا همچنان مشكلي جدي به شمار مي‌رود.

آلودگي هوا در هفته‌هاي اخير گريبان شهرهاي مختلفي از جمله سيدني، لندن، پاريس و تهران را گفته‌است و باعق تعطيلي مدارس در بسياري از شهرهاي بزرگ به ويژه شهرهاي چين شده‌است. اين معضل در سرتاسر جهان موجب مرگ يك نفر از هر 9 نفر مي‌شود. اين آمار توسط كمپيني وابسته به سازمان جهاني بهداشت فراهم شده‌است كه اطلاعاتي را درباره چگونگي تاثير آلودگي هوا بر سلامت و ميزان مرگ و مير انسان‌ها در كشورها و شهرهاي جهان فراهم مي‌آورد. براساس اين آمار سالانه يك ميليون نفر در اثر ابتلا به بيماري‌هاي مرتبط با آلودگي هوا جان خود را از دست مي‌دهند.

اگرچه كشورهاي مختلف براي رفع اين معضل سياست‌هاي مختلفي را در پيش گرفته‌اند، اما آژانس محافظت از محيط‌زيست در آمريكا راهكارهايي را نيز براي افراد پيشنهاد داده‌است تا انسان‌ها بتوانند محيط اطراف خود را قابل تنفس سازند.

شاخص آلودگي هوا با بررسي پنج نوع آلاينده به دست مي‌آيد: اوزون، ذرات معلق، مونوكسيد كربن، دي‌اكسيد سولفور و دي‌اكسيد نيتروژن. محدوده اين شاخص از صفر تا 500 است و امتياز 150 براي همه ناسالم و امتياز 300 خطرناك توصيف مي‌شود.

در چنين شرايطي مي‌توان با به كاربستن اين راهكارها هواي تميزتري را تنفس كرد:

درصورت امكان،‌ درخانه يا در محيط‌هاي سرپوشيده ماندن يكي از بهترين شيوه‌ها براي كاهش ورود آلاينده‌ها به درون ريه‌ها است. بسته نگه داشتن پنجره‌ها و استفاده از سيستم‌هاي تهويه هوا بسيار تاثيرگذار است و افرادي كه سيستم تهويه ندارند،‌ مي‌توانند از سيستم تصفيه هوا استفاده كنند.

هفته گذشته رسانه‌هاي دولتي چين اعلام كردند مقامات آموزشي در اين كشور سيستم‌هاي تصفيه هوا را به عنوان يك استاندارد در مدارس اين كشور به كار خواهند‌برد تا دانش‌آموزان كمتر در معرض گازهاي سمي و ذرات مخرب قرار گيرند.اين فناوري مي‌تواند آلاينده‌هاي داخلي و خارجي ، از دود اگزوز گرفته تا گرده گل‌ها و ديگر عوامل آلرژي‌زا را فيلتر كند. بررسي‌ها نشان داده‌اند استفاده از چنين سيستمي مي‌تواند 70 درصد از مقدار ذرات كوچكتر از 0.3 ميكرون را كاهش دهد.  ذرات آلاينده كوچكتر از 2.5 ميكرون ذراتي بسيار مضر به شمار مي‌روند كه در هوا قابل مشاهده نيستند.

تجهيزات محافظت شخصي از جمله ماسك‌هاي صورت مي‌تواند كارايي فراوان داشته‌باشد، به ويژه در فضاي خارجي و در زمان‌هايي كه خروج از خانه اجتناب‌ناپذير است. همچنين استفاده از مسيرهاي كم خودرو،‌براي مثال خيابان‌هاي تردد ممنوع و عبور از ميان پاركها مي‌تواند از قرارگيري در معرض آلودگي بكاهد. 

ماسك‌هاي كاغذي ويژه مسدود ساختن ذرات بزرگ هستند و اين درحالي است كه ذرات ريز بيشترين تهديد را متوجه انسان‌ها مي‌سازند و ماسك‌هاي كاغذي در برابر اين ذرات كوچك هيچ دفاعي ندارند. تاثيرگذارترين ماسك‌ها براي آلودگي ماسك‌هاي صنعتي هستند. اين ماسك‌ها كه به N-95 و P-100 شهرت دارند معمولا براي جلوگيري از ابتلا به بيماري‌هاي واگيردار توسط پزشكان مورد استفاده قرار مي‌گيرند.

تميز نگه داشتن خانه‌ها و از بين بردن آلاينده‌هاي موجود در خانه مي‌تواند خطر بيماري را از افراد دور كند. استفاده از جاروهاي نمدار براي تميز كردن خانه‌ها از گرد و غبار و عدم استفاده از فرش يا موكت در خانه از جمله راهكارهاي كاهش ذرات معلق در محيط خانه است زيرا به اين شكل ذراتي كه سيستم تهويه يا تصفيه درتلاش براي نابودي آنها هستند به حركت در نمي‌آيند. عدم استفاده از جاروبرقي‌هايي كه به فيلتر مجهز نيستند نيز مي‌تواند به پخش نشدن آلايند‌ها در فضا كمك كند و همچنين به افراد توصيه شده تا در اتاق‌هاي تميز و كم در و پنجره بخوابند تا كمتر در معرض ذرات معلق هوا قرار گيرند.

تعويض لباس‌ها و دوش گرفتن پس از ورود به منزل مي‌تواند روند تاثيرگذاري آلاينده‌هايي كه روي بدن و لباس فرد نشسته‌اند را متوقف سازد. ذرات آلاينده مانند اوزون و مونوكسيد كربن بر بدن تاثيري التهابي دارند و مي‌توانند عوارض طولاني‌مدتي بر سلامت فرد باقي بگذارند.

باوجود اين راهكارها، محققان معتقدند اصلي‌ترين شيوه براي متوقف‌سازي آلودگي در شهرهاي بزرگ، حل كردن ريشه‌اي اين معضل از طريق سياست‌گذاري‌هاي جديد توسط مقامات شهر‌ها و كشورها است. كشورها بايد با پاينبند ماندن به تعهدات خود،‌استفاده از خودروهاي برقي و هيبريدي و همچنين كاهش يا متوقف‌سازي استفاده از سوخت‌هاي ديزلي به مهار ريشه‌اي اين مشكل بپردازند.